Resulta curioso que nun país no que a auga sempre veu do ceo, sin moita máis complicación, acaeceran liortas de moitísima relevancia polos dereitos de rego. Complicados turnos non sempre acotados polos días ou meses, se non polas lúas, unidos ás sucesivas partixas sobre predios cada vez máis pequenos e minifundistas, teñen rematado en verdadeiras traxedias entre consanguíneos, colaterias, veciños e Administracións.Avogados e asimilados levaron as suas talladas por mediar en conflictos de augas e deslindes nun país no que, unha vasta extensión, estaba a comaróns , valados, sebes e silveiras.
Pero hoxe siguen vixentes os marcos que colocaron a pulso homes que non coñeceron o descanso, que se guiaban pola altura do sol para delimitar os seus horarios vitais e que, cando levaban o seus corpos cansos a cear detrás da lareira unha cunca de leite con pan de millo, a terra que labraban cada xornada seguía pegada ós seus zocos, á pana dos seus pantalóns , ó texido epitelial das suas mans e perimetralmente presente nas suas mentes.
Resulta curioso, pero comprensible, que as derregas fosen a fronteira a defender diante do invasor, xa fose irmán, cuñado, veciño ou brazo administrativo.
Foto: Derrega entre Pontevedra e Lugo no Marco-Ludeiro (Antas de Ulla)
