Resulta curioso que nun país no que a auga sempre veu do ceo, sin moita máis complicación, acaeceran liortas de moitísima relevancia polos dereitos de rego. Complicados turnos non sempre acotados polos días ou meses, se non polas lúas, unidos ás sucesivas partixas sobre predios cada vez máis pequenos e minifundistas, teñen rematado en verdadeiras traxedias entre consanguíneos, colaterias, veciños e Administracións.Avogados e asimilados levaron as suas talladas por mediar en conflictos de augas e deslindes nun país no que, unha vasta extensión, estaba a comaróns , valados, sebes e silveiras.
Pero hoxe siguen vixentes os marcos que colocaron a pulso homes que non coñeceron o descanso, que se guiaban pola altura do sol para delimitar os seus horarios vitais e que, cando levaban o seus corpos cansos a cear detrás da lareira unha cunca de leite con pan de millo, a terra que labraban cada xornada seguía pegada ós seus zocos, á pana dos seus pantalóns , ó texido epitelial das suas mans e perimetralmente presente nas suas mentes.
Resulta curioso, pero comprensible, que as derregas fosen a fronteira a defender diante do invasor, xa fose irmán, cuñado, veciño ou brazo administrativo.
Foto: Derrega entre Pontevedra e Lugo no Marco-Ludeiro (Antas de Ulla)
É o espírito da nosa especie. Sempre buscamos algo que xustifique unha liorta, aínda que sexa absurdo. (Penso que todas as liortas, a fin de contas, son absurdas. E se queres, discutímolo... :P). Bicos.
ResponderEliminarEu non creio que o galego sexa liorteiro, máis ben ó contrario e asi nos vai, pero nun pais que vive da terra e esta partíllase ate límites insospeitados (unha das nosas fincas ten 25m, por exemplo) un metro cadrado pode supor comer grelos ademáis de patacas.
ResponderEliminarEu lembro ata mortes por unhas horas de regar o prado. O sentido da propiedade sempre estivo moi enraizado nas nosas xentes e defender o territorio -non sempre con toda a razón- tamén é bem certo
ResponderEliminarEu non sabia que Antas fose de Lugo, mira ti
Un marco na Galiza sempre foi moito mais que un simple "chito" espetado na terra
ResponderEliminarB.F.
Eu tanto como mortes non...pero sí recordo pelexas graves....como di alguén por ahí ...a natureza do ser humano.....
ResponderEliminarNon pode ser que me vaia de vacacións e escribas tanto ;-) Cando volva terei lectura abonda para moitos días!!:-))
ResponderEliminarMándoche uns bicos mooooi señerdosos desde a mañá anubada de La PLata.
Cando se ten pouco un marco é mui importante e vai a vida e o honor en defendelo.
ResponderEliminarAos nosos ollos parece absurdo pero hai que pórse na pel desa xente.
Recordachesme a miña aboa (si quere o Sr. Tempo, cumprirá 80 o día 7) a sair a correr da casa, pola mañan temprano, no veran, porque algunha veciña lle estaba a roubar a auga da poza, que enchera toda a noite, e na da cal se servian a días alternos.....
ResponderEliminarNestes días sobra auga.... xa nadie rega... as fincas de leitugas, pementos, tomates e zanouras, ahora son monte...
Apertas nostalxicas.
Pois todavía non hai moito, nos chegou pola porta do PAC un homiño coa cabeza rachada por unha liorta de lindes e auga... ¡entre irmáns! O rural segue a ser o rural. Os que vimos das cidades encontrámonos con miradas desconfiadas e comportamientos que non entendemos ata pasado algún tempo...
ResponderEliminarUn bico sen lindes.
Eu acórdome de ver a meu abuelo a beiriña da noite co sacho ó lombo para ir "TORNAR A AUGA". Sempre me chamou a atención esa expresión. Eu sempre quería ir con él, pero como era moi pequeno nunca me deixaban. A primeira vez que fun levei tamén ó lombo un sachiño pequeno. Foi unha experiencia que xamais esquecerei: cando tornei a auga con meu abuelo José...
ResponderEliminarGrazas Chousa por traerme estes recordos á miña mente.
Brais Fente
Es cierto eso de que se luchaba por un palmo de tierra y luego una buena porción de ella se dejaba sin cultivar,cubierta de maleza. Aún así la propiedad es la propiedad
ResponderEliminarUn saludo de un galego en Aragón
A xente con tal de pelexarse busca calquera escusa jaaja. Saúdos, por certo, son David de d´Agolada no meu novo blog, pásate velo se queres. Saúdos
ResponderEliminarNunca llueve al gusto de todos... y si lloviera al gusto de todos ya nos buscaríamos algo por lo que pelearnos, entre desconocidos, o entre hermanos...
ResponderEliminarAqui bueno... el rio al lado, con su aljibe.. sus repartos para las fincas... sus canalizaciones, todo mas o menos organizado... nadie se pega garrotazos.. pero ahora.. día que se rompe tubería, día que hay restricciones... y se nos olvida organización cualquiera y la liamos como los que mas... ains... qué estrés... me voy a desayunar y beber un poquito de agua fresca!
besos empapados
Este comentario foi eliminado por un administrador do blog.
ResponderEliminaro das derregas sonche palabras maiores, teño entendido que ata había un arado especial para facelas e todo. como non podía ser doutro jeito!!!
ResponderEliminardalles saudos e moitos parabens os organizadores do festival folkantas. como quen non quere a cousa van traendo a antas o mellorcinho da musica do noso pais (susana seivana, jarbanso negro, cempes, treixadura, pepe vahamonde, milladoiro, xochilmica, cuchufellos... e agora os ruxe e berroguetto.)
xurxo
o noso sentido da propiedade é único(sentido colectivo) porque non so herdamos a terra tamén a histotia desa terra e a súor que custou,un marco movido por un veciño a mala fe é visto como unha ofensa.Pode que as veces seña un desprósito pero a terra é un símbolo.....
ResponderEliminarbico.(suma e sigue nas débedas)
Depois de uma cirurgia, estou voltando aos poucos a visitar os amigos.
ResponderEliminarUm abraço
Está ben traer a actualidade este asunto que tantos pleitos e disgustos causou no pasado. Creo que na actalidade hai menos problemas deste tipo e nin falta que fan.
ResponderEliminarVexo que acompañas a entrada cunha imaxe de Marco, a divisoria das provincias na estrada N-640. Quizais o topónimo lle veña dalgún fito ou parafita que delimitase terras desde moi antigo. Os nosos antepasados, que eran moi sabios, marcaron os límites do condado decense na Idade Media e das provinciasde Lugo e Pontevedra, na actualidade, seguindo a liña divisoria das cuncas hidrógráficas. Por esa mesma razón, entre Antas e Agolada era improbable que houbese pleitos pola auga. Eu non teño noticia diso. A Serra do Faro, O farelo, O Picolongo, O Monte Queimado teñen nos seus curutos a fronteira administrativa natural máis lóxica.
Unha aperta desde Agolada.
Antas de Ulla se llama asi por estar "antes" del Ulla?
ResponderEliminar